Wat is FIV of kattenaids?

FIV (Feline Immunodeficiency Virus) is een virus dat voorkomt bij de kat en de afweercellen van het lichaam aantast. Hierdoor wordt de algemene afweer van de kat verminderd. Het FIV virus is verwant aan het HIV virus bij de mens dat AIDS veroorzaakt. Daarom wordt FIV ook nog wel eens kattenaids genoemd. FIV kan alleen de kat ziek maken en niet de mens.

Hoe vindt de overdracht van FIV plaats?

Het virus kan worden overgebracht via vecht- en bijtwonden. Kittens kunnen tijdens de dracht besmet worden wanneer de moederpoes tijdens de dracht besmet wordt met FIV. Ook kunnen kittens met FIV besmet worden via de melk wanneer de moederpoes tijdens de dracht met FIV besmet wordt.

 

Overdracht van het virus vindt vnl. plaats via bijten en krabben

Hoe vaak komt FIV voor?

Iedere kat kan op iedere leeftijd besmet worden. FIV komt wereldwijd voor en treedt 3x zo vaak op bij ongecastreerde katers dan bij poezen. Het virus komt vaker voor bij ongecastreerde katers omdat deze katten meer vechten en dus ook grotere kans hebben op bijtwonden. Ook treedt FIV vaker op bij zwerfkatten of bij katten die veel buiten komen.

Wat zijn de symptomen van FIV?

Omdat FIV de afweer van de kat remt, wordt de kat gevoeliger voor ontstekingen van wondjes, andere virussen, wormen en bacteriën. Tussen het moment van besmetting met het virus en het tonen van verschijnselen kan een lange periode zitten daarom komt FIV vaker voor bij katten met een leeftijd van 5 jaar of ouder. Er zijn verschillende stadia van de infectie waarbij verschillende verschijnselen horen:

Eerste fase:  de acute fase; 4 weken na infectie met het virus
De eerste fase duurt ongeveer 4 maanden. Uw kat kan tijdelijk niet lekker zijn, koorts hebben en/of vergrote lymfeklieren in de hals, oksels of knieholtes.  Ook kan de kat diarree of bloedarmoede hebben.  Er hoeven echter helemaal geen verschijnselen zichtbaar te zijn in deze fase.

Tweede fase: de latente fase
De tweede fase start ongeveer 7 maanden na de acute fase en de duur varieert enorm: tussen de 2 maanden en een aantal jaren (soms zelfs langer dan 5 jaar).  Tijdens de latente fase sluimert het virus in de witte bloedcellen van de kat, echter de kat vertoont geen ziekteverschijnselen.

Derde fase: de chronische fase 
In de chronische fase worden er vage klachten gezien zoals vermageren, koorts, oogontstekingen, verminderde eetlust , bloedarmoede, gezwollen lymfeklieren en vermageren.

Vierde fase; AIDS gerelateerd complex
In de vierde fase begint de kat verschillende soorten ontstekingen te ontwikkelen: tandvlees- en/of mondslijmvliesontsteking, langdurige diarree, infecties van de bovenste luchtwegen, oogontsteking, huidaandoeningen, koorts, verminderde eetlust, gezwollen lymfeklieren.

Vijfde fase; AIDS stadium
In de vijfde fase functioneert de afweer niet meer en verergeren de klachten uit fase 4.  Daarnaast kunnen gedragsveranderingen, dementie of epilepsie optreden.  De dieren die inmiddels in dit stadium van de aandoening zijn beland, hebben nog een paar maanden te leven.

Hoe wordt de diagnose FIV gesteld?

Met behulp van bloedonderzoek kunnen antilichamen tegen FIV worden aangetoond.  Deze antilichamen zijn 3-4 weken na besmetting in het bloed aanwezig.  Een positieve uitslag betekent dat de kat besmet is.  Er is echter één kleine kanttekening; bij gezonde katten kunnen nog wel eens valspositieve uitslagen voorkomen.  In dat geval kan bloed voor bevestiging van de uitslag naar het laboratorium gestuurd worden voor een aanvullende test.

 

De snaptest is op de kliniek uit te voeren, de uitslag is binnen een kwartier bekend

De behandeling van FIV

Helaas is er geen behandeling beschikbaar waarmee het in het bloed aanwezige virus volledig kan worden verwijderd.  Daarom is het doel van de behandeling de kat zich zo goed mogelijk te laten voelen en symptomen te behandelen.  Uiteindelijk zal de kat helaas overlijden aan de complicaties van de ziekte.

Bescherming tegen FIV

De kans op infectie met FIV kan verminderd worden door een kater te laten castreren waardoor er minder kans is op vechtpartijen.  Castratie is in België verplicht. Het risico op besmetting van binnenkatten is zeer klein.  Als er meerdere katten in uw huis leven, is er alleen in geval van vechten een risico dat uw andere katten worden besmet met FIV.

Wat is de prognose voor een kat met FIV?


Wanneer FIV in een vroeg stadium van de ziekte wordt vastgesteld, kan de kat gedurende een lange tijd klachten-vrij zijn.  Helaas zal een kat met FIV uiteindelijk overlijden aan de aandoening.